Nắp Biển: hai trái tim còn bỏ ngỏ


"Ai là người cuối cùng bước lên từ biển
trên bãi biển một ngày hạ tàn
Người cuối cùng ấy đã trở về nhà
mà không đóng nắp biển
Vì vậy mà
biển cứ mở toang"

Có khi nào bạn cảm thấy cần một ai, một người nào đó ở bên vỗ về sau "a bad day"? Có bao giờ cảm thấy tiếc nuối vì có một thứ gì đó đã qua, đã đi vào mãi mãi? Một áng văn nhẹ nhàng đưa người đọc đi vào thế giới kỳ diệu của ngôn từ, nhưng cũng sầu lắng vừa đủ để ta thấy những mảnh tâm hồn sứt mẻ gặp nhau, cùng nhau chữa lành, vượt qua, và lại hạnh phúc. Chỉ có thể là "Nắp biển".

Đơn giản. Ấy là hai từ mà theo tôi là phù hợp nhất đối với tác phẩm này: cốt truyện đơn giản, văn phong đơn giản, tuyến nhân vật đơn giản, bản thân cuốn sách cũng thật đơn giản. Và, cũng hai từ ấy làm nên chất riêng cho tác phẩm của Banana Yoshimoto.

Mari là cô gái thuộc thế hệ trưởng thành đã trở về quê hương nơi cô cất tiếng khóc chào đời. Hajime - một "tiểu thư" nhưng không hề đỏng đảnh mà rất đỗi dịu dàng có phần rụt rè, đã đến thăm quê hương của Mari vì biến cố gia đình. Mari muốn khôi phục lại mấy điều mà thị trấn của cô có ngày trước: đông vui, tấp nập, hạnh phúc, mọi người cùng mặc Kimono đi xem hội; mà giờ đây đã đi vào dư âm và dĩ vãng. Cũng thị trấn ấy, đối với  Hajime đó là vùng đất hứa, là nơi ngả mình một chút sau khi phải oằn mình chiến đấu ở chính nơi cô gọi là nhà.

Nếu Patrick Modiano trong "Những đại lộ vành đai" kể chuyện bằng một giọng văn rất từ từ rất hoài niệm thì cũng cái chất buồn nhè nhẹ ấy, Banana vẽ tranh bằng chữ. Những dòng văn mang đậm tính hình ảnh xuyên suốt câu chuyện, tạo ra cảm giác ta đang ở bên hai nhân vật chính, cùng họ trong chuyến phiêu lưu nhẹ nhàng và sâu lắng này.

Cả một mùa hè, hai cô gái cùng nhau tạo ra kỷ niệm, bên quán đá bào nhỏ của Mari, bên bờ biển, trong những nơi bỏ hoàng của thị trấn, rồi sau một mùa hè hai tâm hồn đồng điệu cùng nhau xoa dịu những thương tổn mà thế giới mang đến, rồi sau một mùa hè, có hai trái tim đã tìm thấy được điều gì đó, một điều gì nảy nở trong họ rất khó gọi tên.

"Đi đến đâu em sẽ biến nơi đó thành tốt đẹp, em sẽ tiếp tục tạo ra thật nhiều kỷ niệm. Và khi mất đi, em sẽ mang theo những kỷ niệm đẹp đó như một bó hoa to không thể ôm xuể."

Hình ảnh "biển" ở đây có lẽ, có lẽ thôi, là hình ảnh biểu trưng cho tình yêu, tuổi trẻ, niềm tin và hoài bão - tất cả chúng bao la, rộng lớn như lòng đại dương sâu thẳm. Ấy vậy mà đại dương ấy thì có nắp, mà cái nắp biển ở đây thì chưa được đóng lại bao giờ, như thể muốn nói trên chặng đường dài, rộng, cao, xa và vĩ đại của cuộc đời, tuổi trẻ và đam mê của họ vẫn còn tiếp tục, vẫn tỏa sáng. Biển sẽ cứ mở toang như vậy, sóng sẽ cứ vỗ về như thế để ôm lấy không chỉ hai cô gái Mari, Hajime mà cho cả một thế hệ trẻ đầy nhiệt huyết nhưng lại sống trong thực tại xã hội thực dụng đến tột cùng.

Câu chuyện không có cao trào, không có những màn thót tim, lo lắng hay hồi hộp mà chỉ là một câu chuyện hơn một trăm trang với những lời trải lòng, từ từ và thấu hiểu. Chỉ đơn giản vậy. Thêm vào đó, xoay quanh cuốn sách còn là những cảnh sắc của biển cả vào nhiều thời điểm khác nhau trong ngày, với mỗi một lần miêu tả cảnh biển, thông qua các nhân vật của mình tác giả Banana cho thấy: biển vào mỗi thời điêm khác nhau phản ánh cung bậc cảm xúc khác nhau, hay nói đúng hơn, biển song hành cùng cảm xúc của các nhân vật. 

Và, trong chuyến phiêu lưu đầy nhiệm màu, và cũng rất giống một cuộc "đưa nhau đi chốn" ấy, độc giả cùng nhân vật cảm nhận được những điều bình dị, hay cũng có thể nói là tận hưởng chúng. Mùi cà phê thơm nồng, nắng hè oi ả, biển sau cơn mưa, buổi tối trên bãi biển với những làn gió lùa vào trong tận tóc!

Hajime - vị khách đặc biệt mang trên mình một vết sẹo, (hay bớt?) đã xuất hiện, cùng Mari vào mùa hè năm ấy, hình ảnh cô sẽ khắc sâu vào lòng Mari một ấn tượng khó phai nhòa trong những ngày tháng về mãi sau này. Còn Mari, giống như một người chị gái, người Hajime có thể tin tưởng và chia sẻ, và cũng như thế, sau này một ly đá bào mát lạnh giữa trưa hè lại có thể khiến cho cô nhớ đến: đã từng có một Mari như thế, như thế xuất hiện trong cuộc đời mình.

Văn phong tinh tế, cốt truyện nhẹ nhàng, miêu tả tâm lý sâu sắc, dù vậy "Nắp biển" chưa hẳn là một bữa tiệc ngôn từ và tình tiết nhưng không vì lẽ đó mà cuốn sách này dễ dàng phai nhạt trong lòng độc giả, mà ngược lại, "Nắp biển" sẽ ở lại trong tâm trí mỗi người theo những cách khác nhau.

1/3/2024

Nhận xét